Ở độ cao trên 1600 mét so với mực nước biển, Sa Pa là một thắng cảnh vô cùng quyến rũ bởi vẻ đẹp hoang dã, bình yên và bầu không khí mát lạnh, trong lành. Không những thế, bản sắc văn hóa của các tộc người sống dưới chân núi Hoàng Liên luôn gợi cho du khách những khát khao khám phá.
Hơn mười năm trở lại đây, du lịch Sa Pa đã và đang trên đường phát triển. Là một thị trấn nhỏ quanh năm chìm trong sương mù nhưng được rất nhiều khách trong và ngoài nước biết đến. Người ta đã dần gỡ bỏ một thói quen trong suy nghĩ là lên Sa Pa để nghỉ mát, có nghĩa là chỉ đến Sa Pa vào mùa hè. Và thay vào đó là một tham vọng khám phá Sa Pa vào cả bốn mùa. Dường như biết thế, Sa Pa chưa bao giờ để du khách thất vọng. Cả bốn mùa ở Sa Pa đều rất đẹp và có những nét riêng biệt mà không một thị trấn nào ở xứ sở nhiệt đới này có được.
Sapa quyến rũ với vẻ đẹp hoang dã và bình yên
Mùa xuân ở Sa Pa lộng lẫy hơn bao giờ hết với màu hoa lê, hoa mận nõn nà phủ kín những khu vườn, những sườn núi. Góp phần điểm tô cho khung cảnh mộng mơ ấy là màu hồng dịu dàng của sắc đào phai và những cành Lay ơn đỏ chói.
Hoa Mận khoe sắc trong mùa xuân ở Sapa
Ai đã từng lên núi Hàm Rồng trong tiết Giêng Hai hẳn chẳng thể nào quên được cảm giác mình đang lạc trong một khu vườn cổ tích khi mỗi bước chân trên cỏ đều được nâng niu bởi sự tinh khiết đến tuyệt đối của hương hoa mà đất trời ban tặng. Mùa xuân ở Sa Pa trời rất lạnh, nhiều năm, giữa tháng ba dương lịch, tuyết vẫn rơi. Nhưng phía sau những trận tuyết xuân ấy là sự nảy nở sinh sôi của một màu xanh bất diệt.
Đứng trên đỉnh Hàm Rồng nhìn xuống khung cảnh Sapa
Rời xa thị trấn, ngược về hướng Tây Bắc trên con đèo Ô Quy Hồ, những đồi thông xanh ngút, những sườn núi đầy hoa Hồng, hoa Ly. Rồi du khách dừng chân bên Thác Bạc. Con thác không lớn, không dữ dội, nhưng lại là niềm kiêu hãnh của đất trời Sa Pa vào độ xuân chín. Nước tung trắng xóa, âm vang bồi hồi như vó ngựa dặm xa.
Thác Bạc Sapa
Tiếp tục đi lên nữa là địa danh Cổng Trời, Trạm Tôn. Gianh giới tự nhiên giữa Lào Cai và Lai Châu là nơi tồn tại và lưu giữ những huyền thoại rất đẹp về tình yêu của con người. Đứng ở Cổng Trời vào những ngày xuân tiết trời trong sáng, sự kì vĩ của núi non và hệ thống sinh thái vườn quốc gia Hoàng Liên khiến bạn ngẩn ngơ và thấy mình trở nên vô cùng bé nhỏ. Không những thế, mùa Xuân ở Sa Pa còn là mùa của lễ hội. Với sự chung sống hòa thuận êm đềm của sáu dân tộc anh em (Mông, Dao, Giáy, Tày, Kinh, Xa Phó) Sa Pa đã tự vẽ lên một bức tranh hội hè phong phú và vô cùng độc đáo. Nếu đến Sa Pa vào dịp tết cổ truyền, du khách sẽ thấy được cái cách con người nơi này thưởng thức những ngày xuân năm mới trang trọng, cầu kì và ấm cúng thế nào. Mà các bạn vẫn thường gọi đó là phong tục người vùng cao ăn tết. Tết kéo dài, nhập vào Lễ. Lễ hội Sa Pa kéo người ta đi hết cả tháng Giêng. Lễ hội Gầu Tào của người Mông Đen, lễ hội Xuống đồng của người Tày, người Giáy, lễ hội cúng rừng của người Dao Đỏ, lễ hội quét làng đuổi ma của người Xa Phó…
Lễ hội hát giao duyên người dân tộc vùng cao Sapa
Nếu đến Sa Pa vào mùa Xuân, du khách sẽ có những kỉ niệm vô cùng đáng nhớ bởi sự thân thiện của con người nơi đây. Những tour du lịch làng bản ngắn ngày sẽ cho các bạn sự trải nghiệm ngọt ngào đầy ắp hương vị xuân. Mùa xuân Sa Pa rất hợp cho những bạn trẻ, những cặp tân lang, tân nương nếu các bạn muốn lưu giữ cho mình những khoảnh khắc ấn tượng nhất, những bộ ảnh đẹp đẽ nhất trước khi cùng nhau tạo dựng cuộc trăm năm hạnh phúc.
Mùa hè vốn được mệnh danh là mùa du lịch Sa Pa. Thời điểm từ tháng tư đến tháng sáu dương lịch, nếu như ở các thành phố lớn, cái nắng gay gắt, chói chang, và oi ả khiến bạn mệt mỏi, những áp lực công việc khiến bạn căng thẳng, tại sao bạn không nghĩ đến Sa Pa? Thay vì xuống biển, bạn hãy thử lên núi một lần, tôi tin, Sa Pa sẽ cho bạn những ngày nghỉ ngơi thật sự thú vị. Với nền nhiệt bình quân vào mùa hè từ 18 đến 22 độ C, tôi tin không nơi nào trên dải đất hình chữ S này cho bạn một bầu không khí mát mẻ, trong lành và tinh khiết hơn Sa Pa. Không nhà máy, xí nghiệp, không khói bụi, ngay giữa mùa hè, khi ngủ bạn vẫn cần đến những chiếc chăn bông. Nhà hàng với rất nhiều phong cách ẩm thực cho bạn thỏa sức chọn lựa. Từ món ăn người Hoa, đến đồ ăn của người Ấn Độ. Từ các cửa hiệu mỳ Ý đến các loại bánh Pháp…Nhưng hơn tất thảy, đó vẫn là những thực đơn đặc biệt bởi chính hương vị Sa Pa. Cơm lam, thịt nướng, thắng cố, rượu thóc, lẩu cá hồi, gà đen tần thuốc bắc, ngọn su su xào, thịt hun khói xào cải đắng...
Món nướng đặc sản du lịch Sapa
>>>> Du lịch Sapa vào mùa hè cho kỳ nghỉ thú vị
Bạn đừng ngại ra đường, đừng ngại la cà khắp các tuyến phố của thị trấn nhỏ xinh này. Sa Pa không có nạn cướp giật, móc túi, bất cứ nơi nào, giờ nào, bạn cũng có thể giơ máy ảnh lên và ghi lại những hình ảnh bạn muốn có. Mùa hè là mùa của những cuộc đi chơi không dừng nghỉ của những nhóm bạn đông tới cả trăm người. Các bạn có thể thuê xe máy từ thị trấn Sa Pa với giá 80000 đồng/ngày để tự do tung tẩy trên khắp các cung đường Sa Pa. Tại các bản du lịch như Cát Cát, Tả Phìn, Lao Chải, Tả Van, Bản Hồ, bạn có thể tham quan các cơ sở sản xuất đồ thổ công mỹ nghệ của người dân tộc bản địa hay dệt vải, thêu thùa và sản xuất nông cụ, nhạc cụ.
Các bản làng du lịch Sapa
Nghề chạm khắc bạc ở Sa Pa có từ rất lâu đời. Với người Mông, người Dao đỏ, bạc là một món đồ trang sức không thể thiếu với họ. Bạc vừa là của cải tích lũy, để dành và hồi môn cho con cái, bạc vừa là trang sức, là chất liệu cho trang phục, nên mỗi sản phẩm từ bạc đều chứ đựng tất cả những tinh hoa dân tộc. Ngoài nghề chạm khắc bạc, Sa Pa còn có nghề rèn dao. Sống nơi rừng núi, con dao là vật bất ly thân của đàn ông người thiểu số. Họ tự rèn dao để dùng và để bán cho đồng bào, bán cho du khách. Nhìn lưỡi dao sắc bén và xanh ánh thép, quý khách không thể không có cái nhìn khác về họ. Họ không phải là những anh chàng cù lần, tối ngày say xỉn và luẩn quẩn với nương ruộng đâu. Họ tài hoa và hào hoa vô cùng đấy. Đàn ông rèn dao, chạm bạc, đàn bà dệt lanh, xe sợi, thêu thùa, khâu vá. Thổ cẩm Sa Pa từ lâu được biết đến là một loại thổ cẩm hết sức tinh xảo bởi họ thêu bằng tơ chứ không bằng chỉ, bằng len như đồng bào dân tộc ở các vùng khác. Thổ cẩm Sa Pa không sặc sỡ mà ngược lại có gam màu trầm, lạnh và khá khiêm tốn. Người Mông ở Sa Pa đẻ nhiều con, đẻ dầy và đẻ sớm, một phần do tập tục từ xưa để lại, một phần do tín ngưỡng (đạo Thiên Chúa) và một phần do nhận thức xã hội (ít học). Để đáp ứng được nhu cầu ăn, mặc cho một đại gia đình đồng người như thế, đàn ông, đàn bà quật quật quanh năm suốt tháng trên nương và những thang ruộng bậc thang ôm lấy sườn núi ra đời. Với kinh nghiệp trồng lúa nước từ tổ tiên để lại, người Mông Sa Pa đã cần mẫn tạo ra những kì quan bậc thang để cả thế giới chiêm ngưỡng và ngưỡng mộ. Lúa trên thang ruộng không được bao nhiêu, chỉ đắp đổi tháng ngày và làm tiếng khèn môi thêm réo rắt vào mùa trai gái tìm bạn thôi, nhưng ta không thể phủ nhận công lao của họ. Đêm về, đàn bà thêu thùa, đàn ông đan lát, để đến phiên chợ chủ nhật còn kịp mang đến bán mua, đổi trao.
Thổ cẩm Sapa
Từ lâu, chợ tình Sa Pa chỉ còn những âm vọng vì sự đô thị hóa, thương mại hóa mạnh mẽ đang diễn ra mạnh mẽ ở xứ núi này. Nhưng thấp thoáng trong những góc nhỏ nào đó, vẫn còn những cảnh tình tứ mà trai gái trao cho nhau ánh mắt, nụ cười. Và thi thoảng, tại chợ phiên, cảnh kéo vợ của chàng trai nghèo nào đó lại diễn ra. Du khách sẽ hoang mang. “Liệu cô gái bị bắt về làm vợ ấy có hạnh phúc không?”. Câu trả lời là hạnh phúc không chỉ đến từ những đám cưới rình rang, xa xỉ và tốn kém. Những tập tục của người bản địa luôn có cái lý để trường tồn mà con người hiện đại và văn minh đa số không thể áp đặt và phủ nhận. Người ta cứ nói lên Sa Pa vào mùa hè để nghỉ ngơi, nhưng thực tế, mùa hè là thời điểm tiết trời ấm áp nhất để các bạn tiến hành khám phá những kì quan hấp dẫn từ bãi đá cổ Hầu Thào, đến tu viện cũ và hang động Tả Phìn, đến thung lũng Mường Hoa và cánh đồng Giàng Tả Chải trong mùa lúa cấy. Cả ngày đi lại có thể khiến các bạn mệt. Nhưng sau khi thưởng thức cảm giác ngâm mình trong thùng thuốc tắm kì diệu của người Dao Đỏ Sa Pa, cộng với bữa tối ngon miệng và giấc ngủ sâu, bạn lại thấy mình tràn đầy năng lượng vào sáng hôm sau và sẽ nuối tiếc khi chia tay.
>>>> Lạc tới thung lũng thơ mộng Suối Mường Hoa trong tour du lịch Sapa
Nhiều năm gần đây, nhất là khi đường cao tốc Hà Nội – Lào Cai khai thông đã rút ngắn thời gian đi lại của bạn thì những tour du lịch mùa thu Sa Pa luôn là sự lựa chọn sáng suốt đối với những vị khách trầm lặng không ưa thích sự ồn ào. Nếu như mùa hè Sa Pa sôi động trong những dịp lễ Ba mươi tháng tư hay quốc tế Lao động thì đặc sản của du lịch Sa Pa mùa thu là màu lúa chín phủ vàng những thang ruộng. Ruộng bậc thang mùa lúa chín là sự hấp dẫn khó cưỡng đối với những tay săn ảnh chuyên nghiệp và cả nghiệp dư. Với thời tiết trong trẻo ổn định, ít mưa, mùa thu là mùa lý tưởng để bạn thực hiện chuyến chinh phục đỉnh Phan xi păng cao hơn ba nghìn mét. Nơi được gọi là nóc nhà Đông Dương hoặc ngọn núi Bạch Mộc Lương Tử nằm ở phía bắc dãy Hoàng Liên. Từ ban công một nhà nghỉ hay khách sạn, bạn có thể nhìn thấy núi và những kì quan bậc thang do con người tạo ra. Cảm giác mùa màng no đủ khiến bạn trở nên phấn khích và muốn chạy ngay ra khỏi phòng để đến với thiên nhiên. Quả vậy, không có thiên nhiên tuyệt vời thế, người ta đã chẳng đến với Sa Pa vào thời điểm này. Mùa thu, mùa hoa cúc, hoa bất tử rực vàng, rực tím từng khoảng len lỏi ngay bên lối đi. Quả thật, khách không ào ạt lên Sa Pa vào mùa thu nhưng lại trải đều lên tất cả các ngày trong tuần. Khách Việt đến Sa Pa chọn mùa Xuân- Hạ. Còn khách ngoại quốc lại chọn mùa Thu- Đông. Họ tìm gì và thấy gì ở mùa thu Sa Pa? Mùa thu Sa Pa lá vẫn xanh, hoa vẫn nở, nắng vẫn tưới trên những con đường và thi thoảng vẫn những cơn mưa rào bất chợt đến đi. Và sương mù, cứ dùng dằng, đùn đẩy và lặng lẽ theo đuổi đến cùng hành trình của bạn. Một ngày ở Sa Pa có bốn mùa, và trong mỗi mùa đều có cả ba mùa còn lại, vì thế mà người ta mới yêu Sa Pa. Sa Pa, nếu mùa Xuân là mùa lễ hội, mùa Hè là mùa ẩm thực thì mùa Thu là mùa khám phá núi non, thiên nhiên. Sự tĩnh lặng của mùa thu Sa Pa khiến cho tiếng khèn Mông thêm da diết trong gió chiều, khiến tiếng chuông nhà thờ ngân xa hơn mỗi sớm. Người Mông cho Bách hợp vào lù cở cõng xuống phố, làm cả phố thơm nồng nàn. Khách nước ngoài từng đoàn tiến xuống bản, làm cả bản xôn xao. Nhưng dù nồng nàn hương vị bản địa hay xôn xao quen lạ, vẫn là mùa thu Sa Pa, dịu dàng và rất đỗi bình yên. Những cái nắm tay thật chặt, những ánh mắt hẹn ngày tái ngộ, người ta vẫn dành cho nhau bởi mùa thu, mùa du khách đến Sa Pa được chăm sóc tốt nhất, giá dịch vụ rẻ nhất và tinh thần thoải mái nhất.
Ruộng bậc thang Sapa
Với những người bản địa, mùa đông Sa Pa khiến người ta hoang mang, lo lắng. Liệu than còn đủ sưởi? Liệu quần áo có kịp khô cho con đến lớp? Liệu chăn có đủ ấm những đêm nhiệt độ xuống dưới 0 độ C? Liệu đàn trâu bò có qua khỏi? Liệu vườn rau, vườn thuốc có bị băng giá, sương muối và tuyết cướp đi? Nhưng với khách du lịch, “tuyết nhiệt đới” là sự kì vọng lớn nhất ở mùa đông Sa Pa. Vì thế, chẳng khó hiểu khi giữa mùa đông, vẫn có hiện tượng cháy phòng nghỉ vào dịp cuối tuần. Mà dân kinh doanh và làm du lịch gọi là mùa khách đi săn tuyết và trải nghiệm cái rét đặc trưng của sứ sở này. Mùa đông, với nền nhiệt thường xuyên dưới 12 độ C và rất nhiều đợt không khí lạnh tràn về nhấn chìm con người và vạn vật trong cảm giác tê tái dưới O độ. Chính khoảnh khắc này, thị trấn Sa Pa trở nên vô cùng đẹp, cái đẹp hiện đại giống một thị trấn Châu Âu với nhà thờ, với những đồi thông, những hồ nước và những con đường chênh vênh sườn núi phủ trắng tuyết.
Nhà thờ đá cổ Sapa trong những ngày tuyết rơi mùa đông
Đến Sa Pa vào dịp tuyết rơi, du khách được dịp quan sát những sinh hoạt thường ngày của đồng bào. Thật lạ là chẳng có gì thay đổi nhiều cả. Những đứa trẻ Mông ăn mặc chưa đủ ấm chạy trên tuyết. Những bà mẹ ngồi bên lửa vẫn cặm cụi may vá dù đôi tay có run hơn. Và trong giây phút nào đó, trong mỗi người, sự nhân ái bao dung chợt thức dậy. Chợt muốn làm điều gì đó giúp ích cho đồng bào nơi đây. Cũng chính từ những tour du lịch mùa đông mà những nghĩa cử của con người được thực hiện một cách có ý nghĩa nhất. Nhiều nhóm người, nhiều tập thể, cá thể phát động những chuyến từ thiện mùa đông với khăn, áo, ủng và chăn những mong đồng bào mình có mùa đông ấm áp. Mùa đông ở Sa Pa, sương mù dày đặc, vạn vật và hoạt động của con người trở nên hư ảo, lãng đãng. Ẩm thực đêm Sa Pa vào mùa đông sẽ tạc vào tâm trí con người ta là những bếp than hồng rực với đủ thứ củ quả, thực phẩm được nướng lên và ăn ngay khi nóng hổi. Ăn ở ngoài trời, giữa sương mù giăng màn, lác đác những hạt mưa sa buốt lạnh và ngắm những bóng người cắm cúi bước trên đường trong những cuộc mưu sinh khuya khoắt. Bạn có thể nào quên được sự trải nghiệm ấy không? Sa Pa không chỉ đẹp bởi thiên nhiên hùng vỹ, hoang dã và đẹp bởi bản sắc văn hóa độc đáo mà còn đẹp bởi chính tâm hồn con người nơi này. Nhưng tại sao Sa Pa đẹp thế mà cuộc sống con người nơi đây còn có quá nhiều khó khăn? Phải chăng, bởi cuộc sống luôn tồn tại những nghịch lý? Đến Sa Pa vào mùa đông, hơn bao giờ hết, quý khách có điều kiện đi sâu tìm hiểu cuộc sống đầy rẫy khó khăn, thiếu thốn của đồng bào bản địa trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên và cả sự cạnh tranh khốc liệt của cơ chế thị trường. Nơi những đặc sản của vùng đất này đang dần bị trà trộn, làm giả, đánh cắp thương hiệu bởi những thứ hàng hóa đến từ Trung Quốc.
Hãy là một du khách thông minh, nhân ái khi khám phá, nghỉ ngơi và mua sắm tại Sa Pa, để góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các dân tộc bản địa là thông điệp của chúng tôi muốn gửi tới các bạn. Chúc các bạn có những kì nghỉ tuyệt vời tại Sa Pa – Bốn mùa hương sắc!
>>>> Ngắm nhìn Sapa huyền ảo ngập tràn trong sương sớm
Tác giả: Tống Ngọc Hân
