Quả thực khi đến thăm quan Hệ Thống Nhà Tù Côn Đảo, hầu hết các du khách đều cảm thấy rùng mình và ghê sợ khi chứng kiến những căn phòng nóng bức và ngột ngạt với những hình thức lao động khổ sai, với những công cụ tra tấn rùng rợn nhất, phi nhân tính nhất, cũng không thể ngờ rằng những công cụ và hình thức tra tấn đó lại được sử dụng để hành hạ con người bởi những con người.
>>> Xem thêm : Nghĩa Trang Hàng Dương.
Côn Đảo – nhà tù lớn nhất và thuộc loại lâu đời nhất ở VN. Trong 113 năm tồn tại (1862-1975), nơi đây đã giam cầm, đày đọa hàng chục vạn chiến sĩ cách mạng và những người yêu nước VN. Côn Đảo cũng là “trường đại học” lớn nhất của những người cộng sản. Với Côn Đảo không chỉ là những câu chuyện kiên trung của người cách mạng, mà còn là những câu chuyện tình người, tình yêu trong chốn “địa ngục trần gian”.
Chuồng Cọp Pháp:
Chuồng Cọp Pháp – Chuồng Cọp Ở Nhà Tù Côn Đảo được xây dựng vào năm 1940 bao gồm 120 phòng biệt giam (chia làm 2 khu, mỗi khu 60 phòng). Mỗi khu đều có hành lang ở giữa dành cho cai ngục, trật tự đi lại kiểm soát và hành hạ người tù. Trên hành lang đó luôn có những thùng vôi, thùng nước, nếu như tù nhân la hét và chống đối thì sẽ bị bọn lính canh ném vôi mù mịt và dội nước để tra tấn.
Ngoài ra chuồng cọp Pháp còn có 60 phòng không có mái che được gọi là Phòng tắm nắng (chia làm 4 dãy, mỗi dãy 15 phòng). Phòng tắm nắng còn là nơi dùng để hành hạ phơi nắng, phơi mưa người tù hoặc là lôi người tù ra đó để đánh đập tra tấn.
Mỗi buồng giam trong chuồng Cọp Pháp có bề ngang 1,45 m, dài 2,5 m và bên trên dược lắp bởi những thanh sắt kiên cố. Người nào bị đưa vào chuồng cọp thì xem như cái chết đã cận kề bởi bị bỏ đói, xiềng chân, tra tấn và ăn uống vệ sinh tại chỗ. Đây là một trong số những biện pháp tra tấn dã man mà dường như người ta nghĩ chỉ có ở thời Trung cổ.
Ngày này, du khách đến đây sẽ xem những mô hình được dựng lại hình thức tra tấn tại mỗi buồng, du là mô hình thôi nhưng ai ai cũng thấy dùng mình, sợ hãi.
Chuông Cọp Pháp được ngụy trang kín đáo sâu trong Trại giam Phú Tường với hai lối ra vào. Giữa chuồng cọp và một nhà giam chỉ ngăn cách bằng cánh cửa nhỏ bị khóa và ngụy trang như cánh cửa đã không dùng lâu ngày. Ngoài những tên cai ngục, không ai được biết về bí mật của nơi biệt giam này. Tù nhân chính trị được đưa vào đây khi bị tra tấn đến ngất sẽ được đưa ra bằng cửa khác để đánh lạc hướng… Tất cả tù nhân đều không xác định được vị trí trại giam, vì vậy khả năng trốn thoát là không thể…
Đầu năm 1970, tại Sài Gòn liên tiếp diễn ra các cuộc biểu tình của Hội sinh viên yêu cầu chính quyền trả tự do những học sinh, sinh viên đang bị giam ở Côn Đảo. Trước áp lực này, sáng 25/5/1970, nhà cầm quyền buộc phải thả 5 học sinh. Và đây chính là nhân tố để nhóm 12 người Mỹ có chức trách đến điều tra, tình cờ tìm thấy chuồng Cọp này sao 30 năm hoạt động bí mật.
Chuồng Cọp Mỹ:
Khi chuồng Cọp Pháp bị phát hiện, Mỹ và Việt Nam Cộng Hòa xây dựng chuồng Cọp Mỹ vào những năm 1971 và có tên gọi là trại 7 hay là trại Phú Bình.
Chuồng Cọp Mỹ – Chuồng Cọp Ở Nhà Tù Côn Đảo gồm 384 phòng biệt giam được chia làm 4 khu: AB-CD-EF-GH, mỗi khu có 2 dãy và mỗi dãy có 48 phòng. Đây là kiểu nhà giam đặc biệt bằng bê tông, không có bệ nằm, người tù phải nằm dưới nền xi măng ẩm thấp.
Phía trên của mỗi buồng giam đều có song sắt tương tự như Chuồng Cọp Pháp nhưng không có hành lang bên trên. Thay vào đó là mái tôn thấp, trời nắng hắt xuống như thiêu như đốt. Trong phòng giam không có bệ , tù nhân nằm dưới nền nhà hứng chịu khí ẩm ướt, khí đất xông lên khi chuyển về khuya. Tù nhân phải tiểu tiện vào thùng gỗ, mỗi khi tù nhân đấu tranh chúng phạt không cho đổ thùng vệ sinh, ba hôm năm hôm hay kéo dài hàng tuần lễ hoặc lâu hơn nữa…Phân và nước tiểu bê bết trên mình của 8 đến 10 người tù trong một phòng biệt giam khoảng 5m2.
Đây là trại giam khắc nghiệt nhất trong giai đoạn cuối cùng của nhà ngục này. Mỹ ngụy dùng cả yếu tố bất lợi của thiên nhiên vào việc đày ải con người. Chưa cần đến đòn roi, Chuồng Cọp Mỹ đã hành hạ người rất tinh vi, chết dần chết mòn.
Với những hình thức tra tấn dã man như thế, tưởng chừng như các tù nhân chính trị không còn sức chống cự nhưng dây lại là nơi nổi dậy đầu tiên của tù chính trị vào lúc 12 giờ đêm 30/4, rạng sáng ngày 1 tháng 5 năm 1975 (tại khu GH) chiếm được nhà tù Côn Đảo, chấm dứt hoạt động của nhà tù này sau 113 năm.
Biệt lập Chuồng Bò: Trại được xây dựng để nuôi heo bò nhưng sau này để sử dụng để làm trại tù, nhưng vẫn có một phần tiếp tục để nuôi súc vật để ngụy trang cho những kiểu tra tấn rùng rợn.
>>> Xem thêm : Ngày Giỗ Cô Sáu
Hầm phân bò:
Người ta nói rằng mãi đến năm 1975, khi giải phóng Côn Đảo người dân ở đây nghe có tiếng kêu dưới hầm phân bò và phát hiện người dân ở đây nghe có tiếng kêu dưới hầm phân bò và phát hiện ra có người đang bị ngâm ở dưới, hầm phân có chiều sâu 3m, chứa phân từ chuồng bò trong ảnh trên dùng để ngâm những người tù, khi được cứu người tù đó đã bị giòi ăn đến xương, trên đường đưa vào đất liền cấp cứu thì chết vì sức yếu. Đây là cách tra tấn rùng rợn được phát hiện sau cùng.
Ngày nay, Côn Đảo là một khu di tích lịch sử cách mạng vượt trên mọi thời đại, là điểm đến không chỉ của người dân Việt Nam mà cả nhiều du khách nước ngoài. Tìm về nơi đây để tìm về cội nguồn, nhớ về truyền thống cách mạng thế hệ cha anh, mãi mãi biết ơn những hy sinh xương máu của một thời dân tộc bị xiềng xích.
